Atık Pilleri Çöpe Atmamalıyız
Evlerden çıkan çöpler arasında bertarafına en fazla özen gösterilmesi gerekenlerden biri, içerdiği zararlı kimyasallar yüzünden tehlike yaratan kullanılmış piller.
Kullanılmış atık pillerin geri dönüşümü mümkün ve ülkemizde de yeniden kazanılmak üzerine toplanan pillerin sayısı giderek artmakta. 2007 – 2016 yılları arasında bu rakam üç katına çıkarak, 720 tona ulaştı. Bu iyi bir haber olsa da, içerisinde zararlı kimyasallar bulunan atık pillerin hiçbirinin doğaya karışmaması ve tüm pillerin geri dönüşmesi büyük önem taşıyor.
Piller kullanım sırasında herhangi bir zarara yol açmasa da, kullanımı bittikten sonra diğer çöplerle beraber atılırsa, dış kaplarının delinme olasılığı oluşuyor. Bu da içerdikleri metal ve kimyasal maddelerin toprağa ve suya karışmasına ve çevreyi kirletmesine yol açıyor. Aynı zamanda içerdikleri cıva ve kadmiyum gibi ağır metaller besin kaynaklarına karışarak insan ve çevre sağlığına da zarar verebiliyor.
Atık pilleri neden geri dönüştürmeliyim?
Atık pillerin çevreye ve insan sağlığına oluşturduğu tehlike, cıva ve kadmiyumun da arasında bulunduğu, içerdikleri bu ağır ve yarı ağır tabir edilen metallerden kaynaklanıyor. Sadece nikel/kadmiyum türü şarjlı pillerin içerisinde bulunan kadmiyum maddesinin piller içerisindeki oranını azaltmak mümkün değil. Bu yüzden bu pillerin kullanıldığı cihazlara kısıtlama getirilmiş. Uzmanlar önümüzdeki 5 ile 10 yıl içerisinde bu tür pillerin bireysel tüketicilerin kullanımından kalkacağını öngörüyor.
Pillerin içindeki cıva oranı ise en fazla tüketilen pil türleri olan çinko/karbon ve alkali/mangan türü pillerde bulunmakta. Çevre kuruluşlarının ve tüketicilerin baskıları sonucunda pillerdeki cıva hızlı bir şekilde düşürülmüş. Bugün piller için kabul edilebilen azami değer % 0,0005 (5 ppm) olarak kabul ediliyor. Bu da yaklaşık bir ton atık pil içerisinde 5 gram cıva bulunduğu anlamına geliyor. Atık pillerin sayısı arttıkça doğaya karışacak civanın da oranı artacağından kullanılmış pillerin kontrollü bertarafının önemi çok büyük.
Bununla beraber pillerin içerisinde çinko, demir, mangan, nikel, lityum, kobalt, bakır, alüminyum gibi yarı-ağır metaller ve çeşitli kimyasal çözeltiler bulunmakta ve bunlar yüzünden atık pillerin ayrı toplanması ve bertaraf edilmesi şart. Atık pillerin, geri dönüşüm kutularına atılmaması öneriliyor. Eğer pillerin dış kabına bir zarar gelirse bu diğer geri dönüşüm yapılacak atıklara zarar verebiliyor. Bu yüzden atık pillerinizi ayrı bir kutunun içinde saklamanızı tavsiye ediyorum.
Atık pilleri nasıl geri dönüştürebilirim?
2004 yılında yayınlanan bir yönetmelik ile T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı bazı kuruluşları atık pillerin toplanması amacı ile görevlendirdi. Bu kuruluşlardan taşınabilir piller konusunda yetkilendirilmiş tek kuruluş, 2004 yılında kurulan TAP Derneği. TAP, ülke genelinde oluşturduğu toplama noktalarında, çeşitli tip kutu ve bidonlar vasıtasıyla atık pilleri topluyor. Okul, üniversite, süpermarket, hastane ve eczanelerde bulunan pil toplama noktalarına pillerinizi bırakabilirsiniz.
Kaynak: Thought.Co, Dünya, TAP
